Angela Davis. Een biografie. - Humanistisch Verbond (2024)

18 mei 2022 Angela Davis. Een biografie.

Deze autobiografie kent een lange geschiedenis, want ze werd voor het eerst gepubliceerd in 1974. In 1988 kwam er een tweede editie en zelfs nu, bijna 50 jaar na de eerste verschijning, komt er weer eentje. Dat is niet noodzakelijk een bewijs dat we te maken hebben met een bijzonder literair ingrijpend boek, natuurlijk, maar wel met een zeer belangrijke persoon en een zeer belangrijke ogenblik in de geschiedenis.

In het soort promotie-interview waaraan niemand kan ontsnappen bij de uitgave van een boek, zegt de nu 78-jarige Angela Davis dat ze bijna in elkaar kromp toen ze haar biografie, die ze schreef als 28-jarige, aan het herlezen was, “voor de manier van denken en uitdrukking”. Het boek was oorspronkelijk ook niet bedoeld als boek maar samengesteld met Toni Morrison als een opname voor een audioboek en dus letterlijk afgelezen van een tekst. De woordenschat en terminologie waren natuurlijk van die tijd en wat haar opviel – zeer hom*ofoob. Ze stond op het punt aanpassingen door te voeren, toen ze begreep dat ze dan het boek bijna zou moeten herschrijven en -wat veel belangrijker was- dat dit niet mocht omdat het een historisch document was, een historisch verslag, een beeld van “de strijd die we toen begonnen te leveren voor de ontvoogding en de gelijkstelling, de rechten van de zwarten, tegen de discriminatie, tegen het gerechtelijk systeem, tegen de dagelijkse behandeling waarop zwarten toen konden rekenen”. Ze besefte ook dat ze toen al wist dat ze geen persoonlijke autobiografie wilde schrijven, zo een boek dat de persoon in het daglicht stelde en op een verhoogje plaatst. Ze had duidelijk een boek geschreven waarin ze deel uitmaakte van een beweging, van een gevecht tegen een vernederende en verkeerde, blinde orde en dat het boek ging over die toestand van discriminatie, angst en haat waartegen duizenden en duizenden onderdrukte mensen het opnamen. Ze verwijst dan ook constant naar wat anderen allemaal deden en geen ogenblik laat ze er zich op voorstaan dat haar eigen kwaliteiten van enig belang en invloed waren. Ze schrijft eerlijk over de angst die ze zo dikwijls moest overwinnen, de moed die ze weer moest opbrengen, de ogenblikken in de gevangenis dat ze depressief was, maar – en dat was natuurlijk haar sterkte - ze vond altijd weer de energie, het geloof, de bijna maniakale kracht tot actie voeren, om te strijden, oppositie te voeren, in opstand te komen.

Natuurlijk was ze wel één van die charismatische figuren, jong, mooi, welbespraakt, meeslepend. Zelfs de foto’s en korte filmfragmentjes van die tijd tonen dit nog duidelijk. Dat is hoe je dit boek moet lezen. Het is een tijdsbeeld van de late 60er en vroege 70er jaren. Davis was toen op het hoogtepunt van haar beroemdheid, met de wereldwijde “free Angela Davis” campagnes. Ze was iemand die schrijft hoe ze zich – jong als ze toen was - met ongelooflijke vitaliteit en een bijna instinctief politiek gevoel en inzicht in de strijd wierp. Voor mensen ouder dan 50 zal het een herinnering zijn van hoe het toen was en voelde, hoe men “wist” dat er grote dingen aan het gebeuren waren, dat het volk, de gewone mensen, de massa inderdaad dingen kon veranderen tegen een blijkbaar almachtig en gesofisticeerd sluw establishment dat tot alles bereid was om het gezag in stand te houden en de macht te behouden, ook als het slinkse, bedrieglijke en onwettelijke middelen moest gebruiken.

Voor lezers onder de 50 is het de gelegenheid om eens te ervaren wat een sensatie Davis toen was, hoe onverwacht en krachtig daar plots iemand stond die onder woorden bracht wat er scheef zat en wat er moest gedaan worden om dat recht te zetten en dan ook de daad bij het woord voegde met allerlei acties, met massa’s “broeders en zusters” bij elkaar te brengen en massaal te demonstreren en op alle mogelijke vlakken strijd te voeren. “Strijd” is waarschijnlijk het meest gebruikte woord in het boek.

Je krijgt het waargebeurde verhaal van een meisje dat opgroeide met de politiek. Zowel haar vader als haar moeder en de constante toeloop van mensen in huis waren lid van de Communistische Partij en organisatoren van verschillende groeperingen. Een voorbeeld van dat politiek aanvoelen is een van de vele voorvallen in de gevangenis. Ze is bang, vervolgd en gevat, in hechtenis genomen en geïsoleerd van haar vrienden binnen een vijandig gevangenissysteem. Ze vertelt hoe depressief ze zich voelde. Om zich daarna meteen tot de gevangenisbewaarder te wenden en te eisen dat ze nu eindelijk haar advocaat moet zien. Als men haar eten brengt in een veel te kleine cel waar geen plek voorzien is om het eten op te plaatsen en men het zo maar op de grond neerzet weigert ze het eten aan te raken. Na enige tijd in de gevangenis is ze er in gelukt haar “zusters” te verenigen in één groep, hen linkse geschriften te laten lezen, gesprekken met hen te voeren. Dan weet ze gewoon dat dit niet volstaat maar dat er ook wat moet gedaan worden. Ze geeft de groep karate lessen. Als dat verboden wordt op de wandelruimte, oefenen ze dan maar samen op weg erheen en terug.

Het herinnert je eraan hoe militaristisch en fysiek gewelddadig de VS toen was, vol van haat, angst en agressie. Dynamite Hill was de naam van een woonwijk waar de zwarte bewoners verjaagd waren door hun huizen op te blazen. Het is zo opvallend dat er altijd en overal wapens zijn, zelfs in het gerechtshof waar een toeschouwer plots een geweer bovenhaalt en de rechter gijzelt.

Segregatie is overal: aparte filmzalen, aparte toiletten. Behuizing: met 6 tot 7 personen in een eenkamer appartement. “Negerscholen” in bouwvallige gebouwen, potkachel in de winter, onvoldoende en oude lesboeken.

Ongelooflijk hoe gedetailleerd haar herinneringen zijn, tot en met de beschrijving van de bevloering in een politiekantoor. Een bijna stap na stap beschrijving van toen ze moest onderduiken en altijd overal gevaar voelde, nergens lang kon blijven maar van adres naar adres verhuisde en overal politieagenten in burger meende te zien. Als ze haar dan vatten is het gewoon de man in de kamer tegenover de hare die zijn deur opent en haar bij de arm vat. Het hotel zit wel vol politieagenten… Het aantal agenten aanwezig bij elke politieactie is trouwens ongelooflijk… Haar leven en bestaan in de gevangenis is ook zo intens verteld, dat je weet dat het een onuitwisbare indruk op haar achtergelaten heeft toen ze haar autobiografie schreef. Nog prangender is de aanloop tot haar in borg stelling en nog meer het mee beslissen over de samenstelling van de jury, met als hoogtepunt de dag en het moment van de uitspraak en de uitbarsting van vreugde en uitgelatenheid na de vrijspraak.

Ook ongelooflijk indrukwekkend is de wilskracht die ze opbrengt om naast het runnen van een zeer drukke massaorganisatie met voortdurend bezoekers, vergaderingen, schrijven, artikels, toch de tijd te reserveren om te studeren, zelfs al moet ze daarom een extra appartementje huren en soms ganse nachten studeren in plaats van te slapen.

Ondertussen leest ze Marx, Sartre’s “L’etre et le néant”, en nog veel meer. Ze maakt kennis met Malcolm X die een vergadering van blanken openlijk beschuldigend toespreekt. Ze leert Marcuse kennen en heeft stimulerende wekelijkse gesprekken met hem.

Ze behaalt haar doctoraat in de filosofie, Phd, en wordt aangesteld als lesgever aan de UCLA (University of California Los Angeles). Dat kon niet volgens een zekere Ronald Reagan, die toen gouverneur was van California, en ze wordt ontslagen, want ze was communist. Het gerechtshof verklaart dit onwettelijk. Reagan geeft niet op en laat haar weer ontslaan met als reden dat ze opruiende taal zou hebben gebruikt.

Een jaar later werd ze pas echt bekend. Een vriend, Jonathan Jackson hield vijf mensen onder schot in het gerechtshof omdat hij zijn broer en drie Soledad brothers wilde vrij krijgen. Er ontstond een schietpartij waarbij vier mensen, waaronder de rechter en Jackson werden gedood. Tijdens het daaropvolgend onderzoek werd vastgesteld dat dat de gebruikte wapens door Angela Davis gekocht waren. Ze werd beschuldigd van kidnapping, moord en samenzwering. Ze ging ondergronds maar werd enkele maanden later gevat. In afwachting van de rechtszaak werd ze 14 maanden opgesloten in de gevangenis. Het is dan dat de bekende “Free Angela Davis” campagne begon.

Als ze de toestand in haar boek vergelijkt met de toestand vandaag doet het haar beseffen dat er veel veranderd is, maar ook weer niet.

Zeer duidelijk was de atmosfeer er toen een van positieve, gemeenschappelijke actie en de zekerheid dat ze voor een juist een rechtvaardig ideaal en doel werkten. Ze begrepen dat ze deel uitmaakten van een grote stroming in vergelijking met ons hedendaags platvloers materialisme en kapitalisme.

Een boek dat bijwijlen leest als een roman, op andere ogenblikken veel stof tot nadenken verschaft.

Victor De Raeymaeker

Uit het Engels vertaald door Jan Reyniers. Originele titel:An autobiography, verschenen bij Haymarket Books in 2021.

Angela Davis

Victor De Raeymaeker

Non-fictie

-

_Victor De Raeymaeker - Recensent

Meer van Victor De Raeymaeker

Vorige boekrecensie Echt gebeurd is geen excuus. Berlijnse anekdotes. Volgende boekrecensie Biotopia 1.0

Angela Davis. Een biografie. - Humanistisch Verbond (2024)

FAQs

What is Angela Davis philosophy? ›

Davis perceived Cuba as a racism-free country, which led her to believe that "only under socialism could the fight against racism be successfully executed." When she returned to the U.S., her socialist leanings increasingly influenced her understanding of racial struggles.

What can we learn from Angela Davis? ›

7 things I learned from Angela Y. Davis's “Freedom Is A Constant Struggle”
  • That the struggle for Black liberation is closely intertwined with the struggle to free Palestine. ...
  • That movements for change are about collective leadership, not single charismatic individuals. ...
  • That change is a longterm process, and that's okay.
Oct 31, 2023

Who is Angela Davis sister? ›

"Fania Jordan, sister of Angela Davis"

What is Angela Davis famous quote? ›

I am no longer accepting the things I cannot change. I am changing the things I cannot accept.

What did Angela Davis fight for? ›

She lent her ideas and her voice to a variety of issues. She spoke out about prison reform, women's rights, racial equality, and the inequality of capitalism. Angela was also an advocate for the LGBTQ community and came out as a lesbian in the late 1990s.

Who was Angela Davis short summary? ›

Angela Davis (b. 1944) is an American political activist, professor, and author who was an active member in the Communist Party and the Black Panther Party.

What does Angela Davis mean when she says freedom is a constant struggle? ›

She highlights connections and analyzes today's struggles against state terror, from Ferguson to Palestine. Facing a world of outrageous injustice, Davis challenges us to imagine and build the movement for human liberation. And in doing so, she reminds us that "Freedom is a constant struggle."

What is Angela Davis important books? ›

Books by Angela Y. Davis (Author of Women, Race & Class)
  • Women, Race & Class. Angela Y. ...
  • Freedom is a Constant Struggle. ...
  • Are Prisons Obsolete? ...
  • An Autobiography. ...
  • Blues Legacies and Black Feminism: Gertrude "Ma" Rainey, Bess... ...
  • Abolition. ...
  • Women, Culture, and Politics. ...
  • Abolition Democracy: Beyond Prisons, Torture, and Empire.

Is Angela Davis a delta? ›

She is a member of the local and national chapters of the National Association of Black Journalists and Delta Sigma Theta Sorority, Inc. Angela is the mother of two college students.

How did Angela Davis impact society? ›

In addition to her teaching career, she has written a dozen books and has continued to lead the fight against racism, patriarchal oppression, war, incarceration, and the death penalty. Davis left the Communist Party in 1991 and established the Committees for Correspondence of Democracy and Socialism.

Who is Angela Davis descended from? ›

"I'm happy to find that there's a motif of resistance (in my family tree) because that is what I feel like I've been trying to do since I was a teenager," she says. At the end of the episode, Davis also learns she's descended from William Brewster, one of the 101 people who came to the colonies aboard the Mayflower.

Who is the founder of philosophical movement? ›

Western philosophy originated in Ancient Greece in the 6th century BCE with the pre-Socratics. They attempted to provide rational explanations of the cosmos as a whole. The philosophy following them was shaped by Socrates (469–399 BCE), Plato (427–347 BCE), and Aristotle (384–322 BCE).

Is Angela one of the founders of Critical Resistance? ›

Angela Y. Davis (1944– ) is a scholar, author, activist, and black feminist philosopher. She is a founding member of Critical Resistance, an organization dedicated to the abolition of the prison industrial system. Angela Yvonne Davis is one of the most recognized political activists of the 1960s and 1970s.

When did Angela Davis join the Black Panther Party? ›

In early 1968 Davis joined the Black Panther Political Party (BPPP) which eventually was renamed the Los Angeles Student Nonviolent Coordinating Committee (L.A. SNCC).

Top Articles
Latest Posts
Article information

Author: Moshe Kshlerin

Last Updated:

Views: 6496

Rating: 4.7 / 5 (57 voted)

Reviews: 80% of readers found this page helpful

Author information

Name: Moshe Kshlerin

Birthday: 1994-01-25

Address: Suite 609 315 Lupita Unions, Ronnieburgh, MI 62697

Phone: +2424755286529

Job: District Education Designer

Hobby: Yoga, Gunsmithing, Singing, 3D printing, Nordic skating, Soapmaking, Juggling

Introduction: My name is Moshe Kshlerin, I am a gleaming, attractive, outstanding, pleasant, delightful, outstanding, famous person who loves writing and wants to share my knowledge and understanding with you.